Việt Nam được coi là thị trường bia “béo bở” đối với nhiều hãng bia lớn trên thế giới với mức tiêu thụ 3,8 tỷ lít bia, đứng đầu Đông Nam Á và thứ ba thế giới, chỉ sau Nhật Bản và Trung Quốc. Đó là lý do thị trường bia Việt thu hút hầu hết các "đại gia" bia ngoại và đang có sự cạnh tranh hết sức khốc liệt để giành giật “miếng bánh” thị phần.
Miếng mồi ngon của các đại gia ngoại
Sự kiện Công ty Thuốc lá Rượu Đài Loan (TTL) sắp vào Việt Nam, cạnh tranh với Heineken, Budweiser thể hiện tham vọng "chen chân" vào thị trường bia vốn "béo bở" của Việt Nam. Dự kiến, hãng bia này sẽ ra mắt 3 nhãn bia tại Việt Nam là Golden Medal Taiwan Beer, Taiwan Beer Sweet Touch và bia hương vị dứa vào tháng 10 tới. Trước đó, tờ Taipei Times đưa tin, TTL đã gia nhập thị trường Philippines vào tháng 1/2017 và thị trường Singapore năm 2011.
Với kế hoạch đưa bia hương vị hoa quả chưa từng thấy ở Việt Nam, Phó Chủ tịch TTL Chang Lei-min kì vọng đây sẽ là một cơ hội để tăng sự hiện diện ở thị trường Việt Nam.
Trước sự màu mỡ của thị trường bia Việt, hãng này có tham vọng bán 38.000 tấn bia, tương đương 38 triệu lít, mỗi năm và chiếm 1% thị phần tại Việt Nam trong vòng 3 năm.
Bên cạnh việc vận chuyển bia đến Việt Nam vào tháng 10, hãng này còn tham vọng sang năm tới sẽ thuê 1 công ty bia ở Việt Nam sản xuất và mở 1 nhà máy bia.
Trước TTL, hãng bia Carlton & United Breweries cũng bày tỏ ham muốn tận dụng sức tiêu thụ lớn của thị trường bia Việt Nam để thúc đẩy tăng trưởng của mình.
Tại cuộc gặp Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nhân chuyến thăm và gặp gỡ doanh nghiệp Australia ngày 24/7, ông Jan Craps, Tổng giám đốc hãng bia Carlton & United Breweries (CBU) cho biết, có thể mua cổ phần tại Sabeco và Habeco.
Theo CEO CBU, doanh nghiệp này đang có nhu cầu mở rộng nhà máy sản xuất bia tại tỉnh Bình Dương và mong muốn trở thành nhà đầu tư chiến lược của Sabeco và Habeco, khi 2 doanh nghiệp này thoái vốn Nhà nước trong năm nay.
Trước đó, Công ty Anheuser-Busch InBev (Bỉ) cũng đã mạnh mẽ khẳng định sự tăng trưởng trong ngành hàng thức uống có cồn ở Việt Nam bằng sự kiện khánh thành nhà máy bia Budweiser có công suất 50 triệu lít/năm tại tỉnh Bình Dương vào năm 2015 và đã nâng công suất lên 100 triệu lít/ năm.
Còn với Công ty Saporo (Nhật Bản) sở hữu thương hiệu bia Sapporo, xác định Việt Nam là thị trường quan trọng bậc nhất tại khu vực Đông - Nam Á nên đã không ngừng mở rộng đầu tư nhà máy cũng như mạnh tay chi cho quảng cáo thương hiệu tại Việt Nam. Mới đây, Sapporo đã nâng công suất của nhà máy bia tại tỉnh Long An từ 40 triệu lít lên 100 triệu lít/năm. Tuy nhiên, do thị phần còn khiêm tốn, Sapporo đang hướng tới việc thâu tóm (mua lại) phần lớn cổ phần tại Sabeco và Habeco để đẩy mạnh doanh số bán hàng, mở rộng mạng lưới phân phối trên cả nước.
Chủ của hãng bia Heineken phụ trách khu vực châu Á – Thái Bình Dương, ông Frans Eusman, cho biết, khi mới vào Việt Nam, Heineken chỉ là một nhà máy bia rất nhỏ nhưng giờ đây, đã đứng thứ hai ở thị trường này và Việt Nam là một trong những thị trường mang lại nhiều lợi nhuận nhất cho Heineken.
Carlsberg (Đan Mạch) cũng đang làm điều tương tự. Có mặt tại Việt Nam từ năm 1993, ngoài việc đầu tư riêng một nhà máy, Carlsberg đang nắm giữ hơn 17% cổ phần tại Habeco và được quyền ưu tiên mua lại khi Nhà nước thoái vốn.
Thị trường sẽ phân chia lại?
Theo thống kê, trong năm 2016, người Việt đã tiêu thụ 3,8 tỷ lít bia, đứng đầu Đông Nam Á và thứ ba thế giới chỉ sau Nhật Bản và Trung Quốc.
Hiện, thị trường bia Việt Nam được chia ra nhiều phân khúc khác nhau, song mỗi phân khúc đều có những ông lớn nắm giữ thị phần chủ đạo. Dòng bia cao cấp chiếm 7% thị phần, với sự thống trị của các hãng bia ngoại như Heineken, Tiger, Sapporo…, dòng bia phổ thông chiếm 60% thị phần, đều do các hãng nội nắm giữ như Habeco, Sabeco, bia Đại Việt…, thị phần còn lại chia đều cho các hãng bia mới. Và cùng với những chiến lược cạnh tranh “gay gắt” của các hãng bia lớn nhỏ đưa ra, thị trường bia thời gian tới chắc chắn sẽ ngày càng “sủi bọt” hơn…
Trong những năm gần đây, sự xuất hiện ngày càng nhiều thương hiệu bia quốc tế tại Việt Nam đã khiến cho sự cạnh tranh trên thị trường bia ngày càng trở nên khốc liệt. Có thể thấy, thị trường bia Việt Nam đang trở nên chật chội hơn khi đã có hơn 30 hãng bia lớn trên thế giới góp mặt.
Đến nay, bia ngoại không chỉ đơn thuần được nhập khẩu mà DN nước ngoài còn tìm đến Việt Nam để xây dựng nhà máy và sản xuất nhằm mục đích tiếp cận thị trường nội địa hiệu quả hơn và tận dụng lợi thế về chính sách thuế.
Trong một báo cáo mới công bố, Euromonitor International gọi Việt Nam là "chiến trường tiếp theo của những nhà sản xuất bia". Kế hoạch bán phần vốn Nhà nước tại 2 tổng công ty bia sẽ mở ra cánh cửa cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường và hâm nóng cuộc chơi này.
Các nhà đầu tư xếp hàng mua lại hai hãng bia nội Sabeco và Habeco đều là những tên tuổi như: Thai Beverage, Singha của Thái Lan, Kirin và Asahi của Nhật Bản, Heineken của Hà Lan và Anheuser-Busch InBev của Bỉ…
Hiện tại, ngành bia Việt đang do bốn công ty lớn thống lĩnh: Habeco, Hue Brewery, Sabeco và Heineken NV. Bốn DN này nắm giữ 90% sản lượng bia bán ra. Theo tính toán, hiện tại Sabeco và Habeco đang nắm giữ 65% thị phần bia Việt Nam với hệ thống phân phối rộng khắp cả nước cũng như hàng loạt nhà máy quy mô hiện đại.
Vì vậy, nếu nắm được quyền kiểm soát hai DN này sẽ đồng nghĩa với việc kiểm soát thêm 65% thị phần bia Việt Nam mà không mất quá nhiều công đầu tư mới. Điều này giải thích một phần lý do vì sao Sabeco và Habeco luôn hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài.
Theo Báo cáo của Hiệp hội Bia rượu Nước giải khát Việt Nam nhận định, thị trường bia sẽ có thêm nhiều đợt sóng mới. Đặc biệt, khi quá trình thoái vốn nhà nước tại Sabeco, Habeco được hoàn tất. Khi đó, doanh nghiệp nước ngoài nào nắm được Sabeco sẽ có những chiến lược tạo sóng thị trường. Thậm chí, những con sóng sẽ còn lớn hơn khi thuế suất nhập khẩu bia giảm dần từ 35% xuống còn 0% thông qua TPP. Cục diện thị trường có thể sẽ xoay chuyển với cán cân nghiêng hẳn về khối doanh nghiệp ngoại.
Nha Trang