Với vị trí địa lý là trung tâm châu Á, ngoại giao trung lập, tiến bộ công nghệ và chính sách chính trị - xã hội tiên tiến, Singapore nổi lên là vùng đất hứa hẹn nhiều cơ hội.
Có thể là một điều sáo rỗng khi cho rằng Thái Bình Dương đang thay thế Đại Tây Dương, Trung Quốc thay thế vị trí siêu cường của Mỹ, và phương Đông sẽ vượt qua phương Tây. Đây là những điều hoàn toàn sai lầm. EU, Bắc Mỹ cùng với Mỹ Latinh vẫn là tam giác đem lại hòa bình và ổn định cho thế giới.
Tuy nhiên, thế giới với sức mạnh của phương Tây không phải là thế giới mà phương Tây chiếm ưu thế. Trung Đông và châu Phi đang nhìn vào phương Đông và mong đợi đầu tư, thị trường xuất khẩu, mô hình tăng trưởng kiểu mới, phát triển và sự thống trị.
Hãy bắt đầu câu chuyện này bằng cách nhìn vào Singapore.
Rất ít người Mỹ biết rằng, Eduardo Saverin, người đồng sáng lập Facebook đang sinh sống ở Singapore cho đến khi Saverin trút bỏ quốc tịch Mỹ và trở thành công dân của thành phố châu Á. Saverin bị bêu rếu và chỉ trích với lời buộc tội từ bỏ quốc tịch Mỹ nhằm tránh phải trả hàng chục triệu USD tiền thuế sau khi Facebook IPO.
Tuy nhiên, đó có vẻ không phải là sự thực. Thay vì đặt câu hỏi về lòng trung thành của các công dân toàn cầu, Quốc hội Mỹ nên kiểm tra xem sự lựa chọn của họ cho biết điều gì về nền kinh tế trong tương lai.
Di cư là vì cơ hội chứ không phải lòng trung thành. Đối với những thế hệ trước, các nhân tài phương Đông được đào tạo ở phương Tây và ở lại đó, tạo nên những chuyên gia từ lĩnh vực y tế đến các lĩnh vực hàn lâm, và tạo dựng nên 40% trong số các công ty khởi nghiệp ở thung lũng Silicon.
Tuy nhiên, giờ đây, rất nhiều trong số đó đang trở về quê nhà, bị mê hoặc bởi sự tăng trưởng kinh tế, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và chính quyền được cải thiện ở châu Á. Hôm thứ Ba (22/5), một báo cáo được công bố cho thấy kinh tế Mỹ đang đứng trước thử thách từ nỗ lực của các quốc gia châu Á, đặc biệt là Trung Quốc trong việc thu hút các nhân tài tốt nghiệp từ Mỹ. Không cần phải là công dân châu Á để có thể tìm thấy việc làm trong những doanh nghiệp và phòng nghiên cứu mới nổi lên ở châu lục này. Trung Quốc đang thực hiện chế độ mới nhằm tuyển dụng những nhân tài xuất sắc nhất từ mọi chủng tộc và quốc gia thông qua chương trình hộ chiếu tạm thời.
Các trí thức người Mỹ chỉ chiếm 1% tổng dân số Mỹ, tỷ lệ thấp hơn nhiều so với các quốc gia phát triển khác. Địa lý là một trong những nhân tố đặc trưng nhất. Người Mỹ đã quen với việc tin rằng họ nằm ở trung tâm của thế giới, tuy nhiên thực tế Mỹ là nước cuối cùng hoàn thành một ngày. Thật là hạn chế nếu tin rằng cả thế giới đợi chờ người Mỹ. Thay vào đó, ngày càng có nhiều thương nhân và nhà đầu tư chuyển đến California, nơi họ có thể nói chuyện với các khách hàng và đối tác châu Á với múi giờ hợp lý hơn.
Để sống sót trong tương lai, bạn phải thích ứng với nó. Singapore không chỉ là thành phố duy nhất của 1 quốc gia, đất nước này là thành phố dẫn đầu thông tin của toàn thế giới. Thời đại ngày nay, địa công nghệ là nhân tố chủ chốt của địa kinh tế và địa chính trị, do đó Singapore là thành phố thông tin có được lợi thế. Các thành phố thông tin tận dụng kiến thức và công nghệ để bù đắp những thiếu hụt về qui mô hay sức mạnh quân sự. Họ trở nên thịnh vượng bằng cách cung cấp những thị trường phát triển nhanh chóng không những an toàn mà còn kết nối rộng khắp.
Đây là lí do giải thích tại sao các tập đoàn hàng đầu luôn nhắm đến Singapore, gần đây nhất là công ty giao dịch hàng hóa khổng lồ Trafigura quyết định chuyển trung tâm giao dịch chính từ Thụy Sỹ về Singapore.
Giống như việc Thụy Sỹ nằm ở trung tâm của châu Âu, Singapore là trái tim của châu Á với vị trí địa lý thuận lợi về nền tảng ngoại giao trung lập. Singapore phát đạt khi châu Á thịnh vượng, và thậm chí được hưởng lợi từ khủng hoảng khi các nhà đầu tư và các nhân tài tìm kiếm một nơi an toàn.
Có một điều quan trọng mà phương Tây có thể học được từ châu Á. Những công ty hàng đầu phương Tây như General Electric, IBM, Cisco Systems và rất nhiều công ty khác đã đóng góp rất nhiều vào việc xây dựng các thành phố thông minh của châu Á. Các trường tư thục chi phí thấp đang bùng nổ trên khắp châu Á trong khi tỷ lệ bỏ học ở Mỹ đang tăng lên. Tỷ lệ nhập học ở các trường đại học Trung Quốc tăng 25% trong năm 2001 và hơn 1% GDP của Malaysia đến từ giáo dục bậc cao. Giáo dục, xã hội ổn định và tiêu dùng bền vững, đó là những giá trị quan trọng không kém gì nền dân chủ trên toàn thế giới.
Các trung tâm tài chính và công nghệ ở Singapore cũng như các quốc gia châu Á khác có nguồn gốc từ thung lũng Silicon và đang làm việc cật lực để bắt kịp với trung tâm công nghệ hàng đầu thế giới. Đại sứ Singapore ở Washington, Heng Chee Chan là một nhà khoa học nghiên cứu chính trị và đã đi khắp nước Mỹ trong những năm qua. Ông chỉ ra rằng Singapore không chỉ bầu cử dân chủ mà còn tham khảo ý kiến từ các công dân và áp dụng công nghệ để hoàn thiện chính sách.
Singapore đang bước vào 50 năm tiếp theo với những câu chuyện thành công của nước đã từng là thuộc địa. Singapore nằm ở trái tim của tam giác Indonesia – Nhật Bản – Australia, vùng chiến lược với dân số đông nhất và đa dạng nhất thế giới. Chúng ta đang nhanh chóng hướng về tương lai nơi phương Tây cần tới phương Đông nhiều như phương Đông cần tới phương Tây trước đây.
Minh Anh